Gdy komputer nie rozpoznaje dysku...

Gdy komputer się uruchamia zazwyczaj wyświetlana jest lista dostępnych dysków i napędów. Gdy BIOS nie wykrywa naszych dysków lub napędu optycznego, nie będą one też widoczne w systemie operacyjnym. Jeśli jest to dysk systemowy pojawi się komunikat o braku systemu operacyjnego. Może to oznaczać awarię dysku lub napędu. W jaki sposób przeprowadzić diagnozę usterki?

UWAGA:
Przed zdjęciem pokrywy komputera i wykonaniem jakichkolwiek operacji w jego wnętrzu nadzy bezwzględnie wyjąc przewód zasilający z gniazdka tj. fizycznie odłączyć komputer od zasilania!. W przypadku spowodowania zwarcia może dojść do porażenia prądem lub uszkodzenia podzespołów komputera. W przypadku gdy nie posiadamy odpowiednich umiejętności lub wiedzy warto zastanowić się nad skorzystaniem z usług osób dla których naprawa komputera jest chlebem powszednim gdyż profesjonalnie trudnią się naprawianiem komputerów. Serwis komputerowy lub pogotowie komputerowe zapewnią profesjonalna naprawę powierzonego sprzętu, co uchroni nas to przed przypadkowym uszkodzeniem podzespołów komputerowych, a nawet przed potencjalnym porażeniem prądem.

Przyczyną braku działania dysku lub napędu może być brak zasilania. Najprościej można to sprawdzić przez wsłuchanie się czy silnik w dysku pracuje, a w przypadku pędów czy wysuwa się tacka po naciśnięciu przycisku na przednim panelu. W przypadku wątpliwości co do zasilania urządzenia watro je podłączyć do innej wtyczki lub innego zasilacza.

Następnie powinniśmy sprawdzić podłączenie taśm sygnałowych i przewodów zasilających. Warto sprawdzić czy są właściwie dociśnięte w gniazdach - na przykład poprzez ich wypięcie i ponowne podpięcie. Przy okazji należy sprawdzić czy taśmy nie są uszkodzone fizycznie - zagniecione, złamane.
Warto tez obejrzeć wtyczki szczególnie przewodów sygnałowych SATA i wtyczek zasilających napędy SATA - ulegają one wyłamaniu.
W przypadku napędów IDE oraz starszych dysków pracujących na taśmach ważne jest sprawdzenie sposobu podłączenia taśmy do dysku i płyty głównej. Krawędź taśmy oznaczona kolorem czerwonym powinna być po stronie pinu z numerem 1 - co w dyskach i napędach sprowadza się do przestrzegania zasady "czerwony w stronę zasilania", czyli umieszczenia tak taśmy by czerwony kolor był od strony gniazda zasilającego dysk czy napęd. W urządzeniach IDE ważne jest też umiejscowienie napędu na taśmie (zdjęcie) oraz ustawienie zworek Master/Slave. Jeśli mamy dwa urządzenia podpięte na jednej taśmie powinny być one ustawione zworkami tak by urządzenie znajdujące się na końcu taśmy miało ustawienie zworek Master, natomiast drugie urządzenie było ustawione jako Slave. Inne ustawienie może być przyczyną złej pracy lub nawet brakiem komunikacji z takim urządzeniem. Przy okazji warto jest też sprawdzić czy urządzenia działają podpięte osobno.

W przypadku dysków SATA oraz dysków IDE podpiętych pod osobny kontroler (np. RAID) nie będą one widoczne w czasie startu komputera w komunikatach BIOS-u. Kontrolery te mają swoje odrębne BIOS-y i by je otworzyć trzeba wcisnąć w odpowiednim momencie kombinację klawiszy wyświetlana na ekranie, lub wejść w nie z menu BIOS-u płyty głównej.

Gdy mowa już o BIOS-ie należy sprawdzić czy dyski i napędy są właściwie ustawione. Po pierwsze należy sprawdzić czy kontrolery IDE i SATA są włączone. Dla dysków SATA warto sprawdzić tryb pracy kontrolera. Dla starszych systemów operacyjnych (do Windows XP) kontroler powinien być ustawiony w trybie zgodności z ATA, natomiast dla nowszych systemów operacyjnych w trybie AHCI.

Dla napędów IDE należy sprawdzić jakie ustawienia przyjął BIOS i dla pewności przeprowadzić ponowne wykrycie dysków lub ustawić poszczególne kanały w tryb AUTO. Jeśli zmiany ustawień BIOS-u nie przyniosły poprawy sytuacji, można spróbować wgrać ustawienia fabryczne - dostępne zazwyczaj w ostatniej zakładce menu BIOS-u. Wszystkie zmiany wprowadzone w BIOS-ie należy zapisać, co wiąże się z restartem komputera.

Jeśli powyższe czynności nie pomogły w rozwiązaniu problemu należy sprawdzić czy dysk (napęd) działają w innym komputerze lub w kieszeni USB. Jeśli będzie działał w sposób prawidłowy, należy spróbować podłączyć innymi kablami, inny dysk (napęd) w celu sprawdzenia działania kontrolera płyty głównej.
Jeśli dysk nie działa z również z innym komputerem należy spodziewać się że uległ on uszkodzeniu.
Jeśli nasza płyta główna nie działa także z innymi napędami - może to świadczyć o uszkodzeniu kontrolera na płycie głównej.

W przypadku gdy wszystkie wymienione powyżej czynności zawiodą, lub okażę się że jeden z podzespołów działa wadliwie, zalecamy wizytę w serwisie komputerowym bądź umówienie wizyty pogotowia komputerowego w celu dalszej diagnozy i naprawy.